|
การหล่อลื่น
หน้าที่ของน้ำมันหล่อลื่น
เหตุผลที่ทำให้เครื่องจักรสึกหรอและเสียหาย
ประโยชน์ของการหล่อลื่นที่ดี
ต้นทุนที่แท้จริงของการหล่อลื่น
น้ำมันหล่อลื่นที่ดี และ การหล่อลื่นที่ดี แตกต่างกันอย่างไร
|
|
การหล่อลื่น
สารที่ใช้หล่อลื่นเครื่องจักร หรือที่เรียกว่า "สารหล่อลื่น" อาจจะเป็นประเภทได้ของเหลวที่ไหลได้ดี จาระบี และ ของแข็ง ทั้งนี้ขึ้นอยู่ความเหมาะสมในเชิงการใช้งาน
Tribology คือ ศาตร์ของวิทยาสาตร์และเทคโนโลยี่ ที่ศึกษาเกี่ยวกับ ความสัมพันธ์ ระหว่าง การเสียดทาน การหล่อลื่น และ การสึกหรอ ของพื้นผิววัสดุที่มีการเคลื่อนไหว
|
 |
หน้าที่ของน้ำมันหล่อลื่น
- ลดการเสียดทาน
- ลดและควบคุมการสึกหรอ
- ช่วยถ่ายเทความร้อน
- ควบคุมสิ่งสกปรก ปนเปื้อน
- ป้องกันสนิมและการกัดกร่อน
- ทำหน้าที่ถ่ายทอดกำลัง
- อื่นๆ
|
 |
เหตุผลที่ทำให้เครื่องจักรสึกหรอและเสียหาย
โดยทั่วไปในอุตสาหกรรม มีหลายๆสาเหตุที่ทำให้เครื่องจักรสึกหรอและเสียหาย ซึ่งอาจจำแนกเป็นสาเหตุหลักๆ ได้ สองประการ ดังนี้
1. การเสียหายที่เกียวข้องกับการซ่อม บำรุงรักษา เช่น
| |
- วิธีการและปฏิบัติ การหล่อลื่นที่ไม่สมบรุณ์
- การซ่อมแซม หรือวิธีการซ่อมแซมเครื่องจักรที่ไม่ถูกวิธี หรือวิธที่ผิดๆ
- เวลาการตอบสนองต่อการซ่อมบำรุงรักษาที่ล่าช้า
- ขาดความรู้ ความเข้าใจ ตลอดจนขาดการฝึกอบรมที่ควร
- การบำรุงรักษาเชิงป้องกัน (PM) ที่ขาดประสิทธิภาพ
- ขาดการเอาใจใส่ต่อกิจกรรมและกิจวัตรการบำรุงรักษาที่ควรทำเป็นประจำ
|
 |
2. การเสียหายที่เกี่ยวข้องกับปัจจัยนอกอื่นๆ เช่น
| |
- ความผิดพลาดของผู้ควบคุมเครื่องจักร
- การติดตั้งและการจัดการที่ไม่ถูกต้อง
- การใช้งานเครื่องจักรที่ไม่ถูกต้อง
- การก่อวินาศกรรม
- การออกแบบเครื่องจักร
|
- ใช้วัสดุอุปกรณ์ที่ไม่ดีพอ
- การฝึกอบรมที่ไม่ได้ผล
- ปัญหาสิ่งแวดล้อม
- ปัญหาการจัดการพื้นที่ทำงาน
|
 |
ปัจจุบันเป็นที่ยอมรับกันในวงการอุตสาหกรรมว่า ประมาณ 60% ของเครื่องจักรสูญเสีย เสียหาย สาเหตุเกี่ยวข้อง เกิดเนื่องจาก การหล่อลื่นที่ไม่ดีพอ หรือวิธีปฏิบัติการหล่อลื่นไม่ถูกต้อง และ ก็ยอมรับกันอีกว่า ประมาณมากกว่า 75% ของระบบไฮดรอลิกที่สูญเสีย เสียหาย สาเหตุเกี่ยวของกับสิ่งสกปรก ปนเปื้อน ซึ่งมีความสัมพันธ์ทั้งความหมายและเทคนิคโดยตรงและโดยอ้อมกับการหล่อลื่น
ในสหรัฐอเมริกา สมาคมวิศวกรหล่อลื่นและนักไตรโบโลยี่ (STLE - Society of Tribologists and Lubrication Engineers) ได้ยอมรับและแถลงว่า ประมาณ 50% การสูญเสีย เสียหาย ของแบริ่ง สาเหตุเกิดจากการสึกหรอแบบขูดขีด ซึ่งก็มีความหมายและเทคนิคต่อการหล่อลื่น นั้นเอง
ดังนั้น บทบาทของการหล่อลื่นมีความจำเป็นอย่างยิ่งต่อการบำรุงรักษาเครื่องจักร ที่ไม่ควรจะละเลย
ประโยชน์ของการหล่อลื่นที่ดี
มีข้อมูลการศึกษาและรายงานเกี่ยวของกับการหล่อลื่นของหลายรัฐบาลในประเทศต่างๆ เช่น สหรัฐอเมริกา อังกฤษ เยอรมัน แคนาดา และ ญี่ปุน ตลอดจนสถาบันและพัฒนาชั้นแนวหน้าต่างๆ มหาวิทยาลัยและสถาบันการศึกษาชั้นสูงของโลก และผู้ผลิตเครื่องจักรกลต่างๆชั้นแนวนำของโลก ต่างรายงานและลงความเห็นเป็นไปแนวทางเดียวกัน ว่า "มีความชัดเจนอย่างมากว่าในการหล่อลื่น ที่ดีสมบรูณ์และมีประสิทธิภาพ จะทำให้ช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายในการบำรุงรักษาเครื่องจักรกล
| |
ยุโรป - อังกฤษ ปี พ.ศ. 2509
| Jost Report เป็นรายงานฉบับแรกของโลกทางเทคโนโลยี่ไตรโบโลยี่ที่ได้รับทุนสนับสนุนจากรัฐบาลอังกฤษ และเป็นรายงานการศึกษาฉบับแรกที่กล่าวถึงความสัมพันธ์ของการเสียดทาน การสึกหรอและการหล่อลื่น ที่มีผลกระทบทางตรงและทางอ้อมกับผลผลิตของประชาชาติ (GNP) ในส่วนของอุตสาหกรรม ทรัพยากรธรรมขาติ และเกษตรกรรม |
 |
| การใช้พลังงานลดลงเนื่องจาก ลดการเสียดทาน |
7.5% |
| ประหยัดค่าใช้จ่ายสารหล่อลื่น |
20% |
| ประหยัด ค่าใช้จ่ายการซ่อม บำรุงรักษา และ เปลี่ยนอะไหล่และชิ้นส่วน |
20% |
| ประหยัด เนื่องจากการสูญเสียจาก การหยุดเดินเครื่องจักร ขึ้นกับประเภทของการสูญเสีย เสียหาย และอุตสาหกรรม |
Variable % |
| ประหยัด หรือ คุ้มค่าต่อการลงทุนเครื่องจักร เนื่องจากประสิทธิภาพของเครื่องจักรที่สูง และ อัตราส่วนเวลาที่เครื่องจักรใช้งานได้สูง |
1% |
| ประหยัด หรือคุ้มค่าต่อการลงทุนเครื่องจักรเนื่องจากสามารถยืดอายุไข ของเครื่องยาวนานขึ้น |
5% of new expenditure |
| ประหยัดกำลัง |
0.13% |
จากรายงานของยอร์ส ประมาณว่าถ้าอุตสาหกรรมในอังกฤษ มีการปรับปรุงการหล่อลื่นและการบำรุงรักษา จะสามารถประหยัดเงินได้เทียบเท่า 500 พัน ล้านปอนด์ ต่อปี |
| |
อเมริกาเหนือ - สหรัฐอเมริกา ปี พ.ศ. 2522
" ความสูญเสีย เสียหายที่มีสาเหตุจากการสึกหรอทางกล ของเครื่องจักรและต้องใช้เงินซ่อมแซมจัดการ มีมูลค่าเทียบเท่าประมาณ 6-7% ของ รายได้ผลรวมการผลิตประชาชาติ(GNP) หรือ เท่ากับ 240 พันล้าน ดอลลาร์ "
Professor Enerst Rabinowicz (MIT)
ซึ่ง การสึกหรอทางกลก็เกิดเนื่องจาก การเสียดทานและการหล่อลื่น และ หนึ่งในสามของค่าใช้จ่ายนี้ ได้ถูกพิจารณาว่าเป็นค่าใช้จ่ายที่ไม่มีความจำเป็น |
ต้นทุนที่แท้จริงของการหล่อลื่น
ในอุตสาหกรรม ยังมีวิศวกรและนายช่างต่างๆ เข้าใจว่าการหล่อลื่นที่ดี สำหรับเครื่องจักรนั้น คือเพียงการจัดซื้อและใช้น้ำมันหล่อลื่นที่มีคุณภาพเท่านั้น ในความเป็นจริงแล้ว ถ้าพิจารราดีๆ ยังมีปัจจัยต่างๆ อีกมากมายที่เกี่ยวข้องทั้งทางตรงและทางอ้อมกับการหล่อลื่นที่ต้องนำมาพิจารณา ต้นทุนที่แท้จริงการหล่อลื่น ควรจะประกอบด้วย สองปัจจัยหลักที่สำคัญ ดังนี้
| |
| |
- ค่าใช้จ่าย หรือเงิน ในการจัดซื้อสารหล่อลื่น ซึ่งอาจจะเป็น น้ำมันหล่อลื่น จาระบี
|
| |
- ต้นทุนการคัดเลือกสารหล่อลื่นที่ดีและถุกต้อง
- ต้นทุนสารหล่อลื่นในระยะต้นการเดินเครื่องจักร
- ต้นทุนการเติมสารหล่อลื่น ที่ตำแหน่งต่างๆ ปริมาณแต่ละตำแหน่ง และ ระยะความถี่แต่ละตำแหน่ง
- ต้นทุนการซ่อมแซมและ บำรุงรักษา ( ถ้าการหล่อลื่นไม่ดี ค่าใช้จ่ายการซ่อมแซม ซึ่งถ้าเปรียบเทียบแล้วจะสูงกว่าหรือไม่)
- ต้นทุนที่เกิดเนื่องจากการหยุดเดินเครื่องจักร ด้วยการหล่อลื่นที่ไม่ดี
- ต้นทุนที่เกิดเพราะสิ่งแวดล้อม
- อื่นๆอีกมากที่เกียวข้อง ขึ้นกับปัจจัยแต่ละอุตสาหกรรม
|
|
 |
น้ำมันหล่อลื่นที่ดี และ การหล่อลื่นที่ดี แตกต่างกันอย่างไร
| |
น้ำมันหล่อลื่นที่ดี
น้ำมันหล่อลื่นที่ดี หรือน้ำมันหล่อลื่นที่มีคุณภาพสูง ต้องการเพียงเงินเพื่อจัดซื้อเท่านั้น ดังนั้น การได้มาซึ่งน้ำมันหล่อลื่นที่ดี คือ มีเงินก็ซื้อได้
การหล่อลื่นที่ดี
การหล่อลื่นทีดีเป็นทั้งศาสตร์ของเทคโนโลยี่และศิลปะของการปฏิบัติ
การหล่อลื่นทีดีเกิดได้ด้วยการผสมผสาน ประสาน ของความรู้ การอบรม การฝึกฝน การปฏิบัติ ทัศนะคติที่ดี และ มุ่งมั่น โดยมีเป้าหมาย ในการทำการหล่อลื่นที่ดีและถูกต้อง ต่อเครื่องจักรอย่างยั่งยืน
การหล่อลื่นที่ดี จะทำให้ยืดอายุน้ำมันหล่อลื่น ซึ่งเมื่อเราสามารถยืดอายุน้ำมันได้อย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล ก็จะทำให้สามารถยืดอายุเครื่องจักรตามไปด้วยในระยะยาว
มีหลายๆหน่วยงานเข้าใจว่า ในการยืดอายุน้ำมัน ก็คือยืดเวลาการเปลี่ยนถ่ายน้ำมันให้ยาวขึ้นกว่าเดิมเท่านั้น ซึ่งเป็นความเข้าใจ ที่ไม่ถูกต้องนัก การยืดเวลาเปลี่ยนถ่ายน้ำมันที่มีประสิทธิภาพ คือ ในขณะที่มีการยืดเวลาออกไป ผลของการหล่อลื่นหรือเงื่อนไข การหล่อลื่นจะต้องไม่เกิดสภาพผิดปกติ ด้วย เช่น สภาพหรือคุณสมบัติน้ำมัน ยังอยู่ในเกณฑ์ปกติ การสึกหรอที่ต่ำ หรือ การสึกหรอปกติ และมีสิ่งสกปรก ปนเปื้อนที่ต่ำ ในระบบการหล่อลื่น และมีบางกรณี แทนที่จะยืดเวลาการเปลี่ยนถ่ายน้ำมัน แต่ตรงข้าม อาจจะต้องลดเวลาการเปลี่ยนถ่ายน้ำมัน
เงิน ไม่สามารถซื้อระบบหล่อลื่นที่ดีได้ ระบบหล่อลื่นที่ดี ต้องมีความรู้วิชาการและนำไปปฏิบัติ |
เรียนรู้การหล่อลื่นที่ดีได้จากคอร์สฝึกอบรม
|
|
